Even voorstellen...

Ik ben Menno Hooft.

Na bijna drie jaar als Erfgoedmedewerker bij de afdeling Information and Library Services van het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam werkzaam te zijn geweest werk ik thans als Registrator 2D straat bij Naturalis Biodiversity Center te Leiden alwaar ik mij bezig houd met het scannen en metadateren van papieren erfgoed. Hiervoor was ik verkoper van (geo-)wetenschappelijke literatuur en cartografie en traceerde ik wetenschappelijke cartografie, bijvoorbeeld topografische kaarten van landen waarvan dit materiaal moeilijk vind- en verkrijgbaar is.



vrijdag 3 juli 2009

Big Brother is watching you!


logo © Google
Sinds enige tijd biedt Google maps ook voor Nederland de feature Street View. Hiermee kun je in een aantal grotere steden, zoals Rotterdam en Amsterdam, zien hoe het er op straat uitziet. U vindt Google Street View via deze link. U kunt inzoomen op uw stad en als Street View beschikbaar is een mannetjes in uw straat slepen. Hierna kunt u op sightseeing. Nieuwsgierig geworden wilde ik de straat waar ik woon bekijken, maar daar was meneer Google (nog) niet geweest. Een plaatje van mijn directe woonomgeving vindt u hier. Het is duidelijk een beeld van enige tijd geleden: links over de brug is nog een open plek met schutting te zien waar thans een gebouw staat. Uiterst rechts ziet u nog net iemand oversteken. In de VS was Street View al langer beschikbaar en speelde het probleem van de privacy op. Reeds lang gestopte rokers konden naast hun recent aangeschafte auto worden betrapt. Vandaar dat meneer Google thans privacygevoelige dingen anonimiseert: gezichten en autokentekens worden onherkenbaar gemaakt. Nu zou internet internet niet zijn als een stel creatieve geesten niet een website had opgericht waarop via Street View ontdekte grappige, opvallende en rare Google Street View beelden verzameld worden. Deze site heet Street View Nederland. Afgezien van wat onderbroekenlol zoals poepende honden was dít wel weer grappig: Google neemt ook de privacy van dieren serieus (!) zoals uit deze link blijkt. In de rubriek "Bekende Nederlanders" werd Freek de Jonge (of diens lookalike) gespot. Gezien de schier onbeperkte mogelijkheden van internet zou het me niet verbazen dat Google in de toekomst gebruik gaat maken van real-time beelden in plaats van foto's... Big Brother Google is watching you!

maandag 29 juni 2009

Metrokaarten en de Noord/Zuidlijn

Onlangs trok ik in de tram een zogeheten plukfolder. Hierin werd aangekondigd dat in verband met de aanleg van de Noord/Zuidlijn vanaf 6 juli tot en met 23 augustus allerlei werkzaamheden gepland zijn bij Station Zuid waardoor metro 50 ingekort gaat worden en metro 51 niet zal rijden.

GVB overzichtskaart © GVB / bureau Mijksenaar 2009

De folder poogt een uitleg te geven van de te bieden vervoersalternatieven hetgeen mijns insziens niet erg lukt. Om een en ander wat nader uit te leggen is ook een blokjesdiagram toegevoegd met cryptische omschrijvingen als M50 + NS + B58, dit is kennelijk de reisroute vanaf Sloterdijk naar Overamstel, dus eerst op metro 50 stappen, overstappen op Zuid op NS richting Duivendrecht en daar overstappen op bus 58 richting Overamstel mits ik dit goed begrepen heb op grond van de overzichtskaart.

Bovenstaande kaart is gelukkig geïnspireerd door die van Harry Beck, die in 1931 dé kaart van de Londense Underground ontwierp. Overigens verscheen de kaart pas in 1933. Hierover vindt u een uitgebreid artikel in de Engelse Wikipedia. Hieronder de originele kaart van Beck:















Beck Tube Map 1933
© 1933 Mr. Harry Beck / London Transport Museum

Het GVB meldt bij hun overzichtskaart "met toestemming van London Transport Museum". Een vreemde zaak: deze kaart is natuurlijk deel van de collectie van het London Transport Museum, maar berust het intellectuele eigendom ervan niet bij de erven Beck?

Afgezien van de literatuurlijst die u in het Engelse artikel in Wikipedia vindt is er ook een Nederlandstalig boek over metrokaarten dat helaas momenteel in herduk is:

Mark Ovenden - Metrokaarten van de wereld

Uitgeverij Terra, 2006
ISBN-13: 9789058975836
Prijs: € 24,95 (onder voorbehoud)

donderdag 11 juni 2009

Haarlemmermeerspoorlijnen in kaart











bron: www.stationrijksstraatweg.nl

De Haarlemmermeerspoorlijnen hebben de afgelopen tijd erg in de belangstelling gestaan. Dit spoorwegnet lag tussen Amsterdam, Haarlem, Leiden, Alphen aan den Rijn en Nieuwersluis en werd kort voor de Eerste Wereldoorlog geopend. Een groot succes waren de lijnen niet. Een groot deel ervan verdween al voor de Tweede Wereldoorlog. Een leuke historische kaart van dit spoorwegnet vond ik op http://www.stationrijksstraatweg.nl/ dat de geschiedenis van dit station aan de voormalige Haarlemmermeerspoorlijnen uitgebreid behandelt.

















Deze site bevat ook een link naar het bouwblog van de nieuwe eigenaars van het station en toont met hoeveel liefde en enthousiasme de nieuwe eigenaars het station opknappen. Ook bevat de site een aantal interessante links die mij op het spoor brachten van de site http://www.haarlemmermeerspoor.nl/. Via Google Earth kun je het hele traject van de spoorlijnen volgen en de plaatsen van stations en spoorwoningen zien en er op inzoomen. Klik hiervoor op deze link. Bezoek voor de geschiedenis van deze spoorlijnen ook de pagina in Wikipedia.

woensdag 6 februari 2008

Ships from space!




Het nadeel van cartografie is dat de gegevens verouderd zijn zodra de kaart door de uitgever ervan gepubliceerd is. Het maakt niet uit of het hier analoge of digitale cartografie betreft. Ook uw autonavigatiesysteem zult u regelmatig moeten updaten waarbij het voor kan komen dat u opeens in Amersfoort Vathorst verdwaalt omdat uw bestemming er (nog) niet in voorkomt. Overigens verdient het altijd aanbeveling ook een papieren kaart mee te nemen als u naar "the middle of nowhere" vertrekt voor het geval het systeem het opeens af zou laten weten. Terug naar het onderwerp: de titel van dit bericht, ships from space, klinkt een beetje als "pigs in space!", ooit vast programmaonderdeel uit The Muppet Show, maar dit terzijde. Zoals u als Google Earth gebruiker zult merken worden veel locaties zeer gedetailleerd weergegeven; u ziet auto's geparkeerd staan en kunt vaak bij luchthavens de bandensporen op de landingsbanen ontwaren. Een leuke toepassing - onder scheepsliefhebbers, waarvan ik er één ben - is het zoeken naar al dan niet varende schepen. Hieronder een tweetal plaatjes uit Google Earth van SS American Star, de voormalige America van de United States Line, die ook SS United States uitreedde. Het schip ligt na een bewogen carrière van meer dan 50 jaar gestrand en gebroken voor de kust van Fuerteventura. Het eerste plaatje uit 2005 toont het voorschip dat dan nog redelijk intact is; het tweede laat zien dat het schip begint te desintegreren en vermeldt als bron "Image ® 2008 GRAFCAN". Dit zal de datum zijn geweest dat het copyright geclaimd is; begin 2008 was het schip nagenoeg gezonken! Mocht u geïnteresseerd zijn geraakt in de geschiedenis van dit schip, dan kan ik u onder meer de Engelse Wikipedia en SS Australis Homepage aanraden. De American Star Picture Gallery op laatstgenoemde site laat de huidige staat van het schip zien.

maandag 28 januari 2008

Waar zitten wij hier...

Hierbij een plaatje van Google Earth. Het is erg leuk om van deze applicatie gebruik te maken. Je hebt er wel wat vrije schijfruimte voor nodig en een PC die redelijk up-to-date is. Klik op http://earth.google.com/intl/nl/ en volg de instructies om het programma gratis te downloaden. Natuurlijk komt de vraag bij u op: "Waar zitten wij hier?" Welnu, in Somalië en wel in de stad Kismaayo. Nu is er wèl een verschil of je met Google Earth naar Amsterdam vliegt of naar Kismaayo. Immers, in het eerste geval vind je volop informatie over wat er te zien is en zijn alle straatnamen aangegeven. Bij Kismaayo heb je geen flauw idee wat je ziet... Ga voor een antwoord op deze vraag naar de onovertroffen online kaartencollectie van de Perry Castañeda Library van de University of Texas at Austin. Hier vind je online een DMA 1:20.000 City Graphic van Kismaayo. Klik op http://www.lib.utexas.edu/maps/africa/kismaayo_1992.jpg om de kaart te openen. Dit kan even duren aangezien het een grote file betreft. De startpagina van de collectie vindt u hier: http://www.lib.utexas.edu/maps/.

dinsdag 22 januari 2008

Over het zoeken en de wet van Den Uyl

Het vinden van cartografie lijkt soms in hoge mate op toeval te berusten. Zoekend op internet naar topografisch materiaal van bijvoorbeeld Senegal stuit je op een kaartserie van Mauritanië. Het lijkt er sterk op dat de Wet van Bob den Uyl hierop van toepassing is: je vindt alleen hetgeen waarnaar je nu juist niet op zoek bent. Het is dan zaak van de vondst snel een uitdraai te maken en dan toch door te gaan met de eigenlijke zoekopdracht anders loop je het risico steeds verder in de krochten van het Web te verdwalen. Slechts door volhardend verder te zoeken en de nodige creativiteit kom je verder. Een tipje van de sluier: gedetailleerd kaartmateriaal van Noord-Korea komt uit...Zuid-Korea, wegenkaarten en stadsplattegronden van Kosovo haal je uit Albanië en recent topografisch materiaal van de Democratische Republiek Kongo uit België.

Meer informatie over Bob den Uyl is te vinden op Schrijversinfo.nl. Inmiddels is de door Nico Keuning geschreven biografie van Bob den Uyl, een zeker onbehagen, bij Uitgeverij Thomas Rap verschenen.